Als hoogsensitief persoon (HSP) weet je als geen ander hoe intens het dagelijks leven kan voelen. Elk geluid, elke geur, elke emotie van de mensen om je heen lijkt direct bij jou binnen te komen. Het is alsof je zintuigen altijd op scherp staan. Het is prachtig om de wereld zo diep te kunnen ervaren, maar het kan ook ontzettend vermoeiend zijn. Vermoeidheid ligt altijd op de loer en als je niet oppast, kan dit leiden tot ernstige klachten zoals overspanning en zelfs een burn-out.

Waarom HSP en vermoeidheid hand in hand gaan

HSP's hebben een gevoeliger zenuwstelsel. Dit betekent dat prikkels veel intenser binnenkomen en het langer duurt voordat ze verwerkt zijn. Terwijl anderen misschien niet eens opmerken dat de buurman zijn gras aan het maaien is, kan dit voor jou al een bron van onrust zijn. Dit constante bombardement van prikkels kan je uitputten, zowel fysiek als mentaal.

Bovendien ben je als HSP vaak ook erg empathisch. Je voelt de emoties van anderen bijna alsof het je eigen emoties zijn. Als iemand in je omgeving verdrietig is, voel jij dat ook. Dit constante meegaan in de emoties van anderen kan je reserves snel uitputten. En als je daarnaast ook nog eens perfectionistisch bent en altijd het beste van jezelf vraagt, dan is de kans groot dat vermoeidheid al snel omslaat in iets ernstigers.

Oorzaken van vermoeidheid bij HSP's

Overprikkeling: Door de hele dag door zoveel prikkels te moeten verwerken, raken HSP's sneller overprikkeld. Dit leidt tot vermoeidheid omdat je brein constant op volle toeren draait.

Onderprikkeling: Ook te weinig prikkels kan leiden tot een gevoel van vermoeidheid en sloomheid. Zeker de hoogsensitieve high sensation seeker (HSP/HSS) is gevoelig voor routine, sleur en verveling.

Empathische overbelasting: Het continue aanvoelen en absorberen van andermans emoties kan je eigen emotionele batterij leegtrekken.

Perfectionisme: Veel HSP's zijn perfectionisten. Ze stellen hoge eisen aan zichzelf en willen altijd het beste geven, wat kan leiden tot een constante staat van stress.

Overdenken en piekeren: Als je veel in je hoofd zit en constant aan het overdenken bent, activeer je snel je stresssysteem. Dit maakt ontspannen steeds moeilijker en kan ook leiden tot problemen met in- of doorslapen. Te weinig kwalitatieve slaap zorgt er vervolgens voor dat je je nog vermoeider voelt.

Neiging tot controle: Als je de neiging hebt om alles in je leven te willen controleren, probeer je steeds situaties naar jouw hand te zetten. Dit doe je om te voorkomen dat dingen anders verlopen dan je had gepland, wat je helpt om je minder angstig en gespannen te voelen. Echter, dit voortdurende ingrijpen en het anticiperen op mogelijke veranderingen kost enorm veel energie.

Gebrek aan hersteltijd: Als HSP heb je meer tijd nodig om te herstellen van prikkels, maar in onze drukke samenleving is die tijd vaak schaars. Ook hebben HSP de neiging beter voor de ander dan voor zichzelf te zorgen.

Hoe je als HSP vermoeidheid kunt vermijden

Bewustwording van prikkels
Het begint allemaal met bewustwording. Herken welke prikkels jou het meest vermoeien en probeer deze zoveel mogelijk te vermijden of te verminderen. Dit kan betekenen dat je vaker de stilte opzoekt of rustgevende routines inbouwt in je dagelijkse leven. Een E-mindfulnesstraining voor HSP is hiervoor een goede oplossing.

Grenzen stellen
Leer je eigen grenzen kennen en geef ze aan. Dit is vaak een uitdaging voor HSP's, maar het is cruciaal om jezelf te beschermen tegen overprikkeling en vermoeidheid. Zeg 'nee' wanneer iets te veel voor je is en gun jezelf de rust die je nodig hebt. Wees niet bang om de ander teleur te stellen.

Durf imperfect te zijn
Wees je bewust wanneer je neigt naar perfectie en ga eens niet tot het uiterste. Je dingen goed doen, daar is niets mis mee. Maar alles perfect willen doen, kost teveel tijd en energie. En vraag jezelf af 'waar ben je bang voor'? HSP werken vaak efficiënt en effectief. Wedden dat het met 80% van je inspanningen ook gewoon goed gaat? Dan hou je nog wat tijd en energie over voor jezelf.

Durf je regels te doorbreken
Heb je de neiging tot controle, dan leef en werk je volgens bepaalde sociale en gedrags'regels' en overtuigingen. Bijvoorbeeld:  'ik moet altijd aardig zijn' ,  'ik mag niet te laat komen' of bijvoorbeeld  'ik kan niet zomaar deze afspraak afzeggen'. Probeer wat losser in je eigen regels en overtuigingen te gaan zitten, dat scheelt veel energie.

Zelfzorg en ontspanning: gratis e-book
Plan dagelijks momenten van zelfzorg en ontspanning in. Dit kan variëren van meditatie, yoga, wandelen in de natuur, tot simpelweg een boek lezen. Alles wat jou helpt om te ontspannen en je zenuwstelsel tot rust te brengen. Meer tips voor ontspanning en minder stress? Download het gratis e-book '25 simpele tips voor minder stress'.

Stress-check: ontdek de ernst van jouw stressklachten

Vermoeidheid bij HSP's kan een sluipende vijand zijn die, als je niet oppast, kan leiden tot overspanning of zelfs een burn-out. Het is daarom van groot belang om tijdig in te grijpen en goed voor jezelf te zorgen. Wil je weten hoe het gesteld is met jouw stressniveau? Doe dan de gratis officiële Stress-check. Het is een eenvoudige manier om inzicht te krijgen in de ernst van jouw stressklachten en te ontdekken welke stappen je kunt nemen om je beter te voelen. De resultaten zijn betrouwbaar.

Laat vermoeidheid je leven als HSP niet beheersen. Neem vandaag nog de tijd om stil te staan bij jouw behoeften en geef jezelf de zorg en aandacht die je verdient.JA, IK download de gratis stress-check